-Ιούλιος 1957
Καλούμαι για πρόσληψη στην Τράπεζα ως πρώτος επιτυχών σε διαγωνισμό.
Με χίλια ζόρια και παρακάλια η Εθνική Ασφάλεια πείσθηκε να δώσει πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων σε γιο ενός που δεν ψήφισε στις εκλογές του 1946
-12.10.1959
Κατατάσσομαι στο ΚΕΝ Κορίνθου για να υπηρετήσω τη στρατιωτική μου θητεία.
Την περιπέτεια περιγράφω στο μικρό μου πεζό που ακολουθεί:
***
Alpha Στρατιώτης
Το τρένο έφθασε στην Κατερίνη νωρίς το πρωί. Από ώρα με τους γυλιούς στην πλάτη στριμωχνόμασταν στον προθάλαμο του βαγονιού και με το που σταμάτησε αρχίσαμε να κατεβαίνουμε. Γενάρης του ’60, ανήμερα του Αη-Γιάννη, ψιλόβροχο και υγρασία που περόνιαζαν τα κόκαλα, παρά τη χοντρή χειμερινή στολή και τη χλαίνη.
Ένας μονιμάς λοχίας, με πέτσινο πάνω από το χιτώνιο, μας παρέλαβε. «Δεκατρείς, γρουσούζικος αριθμός», ήταν η μόνη κουβέντα που άρθρωσε. Το REO διέσχισε την πλατεία, σκέτο λασποχώρι, με ελάχιστους να κυκλοφορούν και να τραβιούνται, μη και λερωθούν από τα νερά που πετούσε στο πέρασμά του το στρατιωτικό όχημα. Μετά μπήκε σε μια χωμάτινη ευθεία ανάμεσα σε χωράφια, έστριψε δεξιά και ανηφόρησε, μέχρι που φάνηκε μια πύλη. «Επιλαρχία Καταστροφέων Αρμάτων», δέσποζε πάνω η επιγραφή με δυο κακοζωγραφισμένα άρματα στις άκρες. Ο Αλφαμίτης (Ασφάλεια Μονάδας) σήκωσε την μπάρα και κουνώντας το χέρι έδωσε το «ελευθέρας» στο αυτοκίνητο, που πέρασε χωρίς να κόψει, ενώ εκείνος ξοπίσω προσπαθούσε να δει τις νεόφερτες φάτσες. Γύρω το περιβάλλον άγριο, τρία μακρινάρια λαμαρινοσκέπαστα ξύλινα παραπήγματα, κολλητά τους σχεδόν ένα νεκροταφείο και απέναντι, σε ένα ισοπεδωμένο ύψωμα, αραδιασμένα άρματα και άλλα στρατιωτικά οχήματα
Χωρίς μιλιά κατεβήκαμε από το φορτηγό μπροστά σε ένα άλλο μικρότερο παράπηγμα με επιγραφή «Διοικητήριο». «Αλέκο, στους έφερα», φώναξε δυνατά ο μονιμάς και έφυγε, μαζί και η παγωμάρα που μας είχε μεταδώσει. Ξεσκούφωτο εμφανίστηκε στην πόρτα ένα καλόβολο στην όψη παλικάρι, χωρίς διακριτικά βαθμοφόρου. «Καλώς τους. Από πού έρχεστε;» «Aπό το ΚΕΤ», απαντήσαμε. «Αφήστε τα προσωπικά σας είδη και μπείτε ο ένας δίπλα στον άλλο, για να παρουσιαστείτε στον κ. Διοικητή. Χαιρετάτε, λέτε στρατιώτης τάδε, ειδικότητα, λαμβάνω την τιμή να παρουσιαστώ και να σας αναφέρω κ. Διοικητά ότι μετετέθην εκ του ΚΕΤ εις την Επιλαρχίαν Καταστροφέων Αρμάτων, διατάξτε». Επειδή ο κ. Διοικητής αργούσε, ο Αλέκος έπιασε μαζί μας κουβέντα «ποιοι από σας έχουν ειδικότητα γραφέα;». Είμαστε δύο. Μας πήρε μέσα «χρειαζόμαστε έναν για το Υπασπιστήριο και έναν για την Τεχνική Διαχείριση. Που εργαζόσασταν ως πολίτες;» «Σε τράπεζα», του είπα, «για τρία χρόνια». Ο άλλος σε μια εμπορική εταιρεία. «Εσένα, τραπεζικέ, θα σε κρατήσουμε μάλλον στο Υπασπιστήριο και εσένα θα σε βάλουμε στην Τεχνική Διαχείριση», είπε στον άλλο, «με την προϋπόθεση βέβαια ότι τα χαρτιά σας που θα έρθουν θα είναι εντάξει». Κατάλαβα τι εννοούσε παρά την παράλειψη της λέξης «εθνικώς» πριν την «εντάξει».
Όταν καταταχθήκαμε στο Κέντρο Νεοσυλλέκτων Κορίνθου ως υποψήφιοι έφεδροι αξιωματικοί, Υ.Ε.Α. μας έλεγαν, η αγωνία μας ήταν να περάσουμε με επιτυχία δοκιμασίες σωματικές και πνευματικές, για να επιλεγούμε ως αξιωματικοί. Κανείς βέβαια δεν μπορούσε να φανταστεί τότε ότι όλα αυτά ήταν μια τυπική διαδικασία, διότι εκείνο που τελικά μετρούσε ήταν το «μπάρμπα στην Κορώνη» και το «εθνικώς εντάξει». Εννιά από μας ντυθήκαμε τελευταίοι, επειδή μας είχαν επιφορτίσει να βοηθούμε στην κατάταξη, ταξινομώντας τα έγγραφα του καθενός που είχαν σταλεί από Στρατολογία και αστυνομικές αρχές.
Κατά τη διαδικασία είχαμε συνεννοηθεί μεταξύ μας, μόλις πέσουν στα χέρια μας τα χαρτιά κάποιου από μας, να τα δώσουμε στον ενδιαφερόμενο να δει τι περιείχαν. Μου έφερε ένας συνάδελφος το χαρτί που είχε στείλει για μένα το παράρτημα Εθνικής Ασφάλειας του Β΄ Αστυνομικού Τμήματος Θεσσαλονίκης. Το πήρα στα χέρια. Ένα μεγάλο κόκκινο «Α» μέσα σε κύκλο δέσποζε πάνω από την επικεφαλίδα. Άρχισα βιαστικά να το διαβάζω και ένιωσα ικανοποίηση που με χαρακτήριζαν «έντιμο, ηθικό κλπ». Όμως στη συνέχεια, υπογραμμισμένη με κόκκινο, υπήρχε η σημείωση « ο πατήρ του Ιωάννης δεν εψήφισεν εις τας εκλογάς του 1946».
Δεν έδωσα ιδιαίτερη σημασία στο γεγονός και το άφησα στη στοίβα μαζί με τα άλλα χαρτιά που με αφορούσαν. Φτάνοντας προς το τέλος των δοκιμασιών, με την επιλογή να είναι προ θυρών, και βλέποντας την αλληλογραφία που έφτανε σε συναδέλφους με αποστολείς στρατηγούς, υπουργούς, βουλευτές, υποπτεύθηκα ότι ίσως να μην έφθανε το «έντιμος και ηθικός», ούτε οι σωματικές και πνευματικές ασκήσεις που μάλλον είχα περάσει με επιτυχία. Ψύλλοι μπήκαν στα αυτιά μου και όταν, σε συζητήσεις μεταξύ συναδέλφων, ένας επέμενε ότι οι μύωπες έπρεπε να ξεχάσουν ότι θα επιλεγούν ως αξιωματικοί.
Τότε θυμήθηκα τον πρώτο εξάδελφο του πατέρα, που ήταν υφυπουργός συγκοινωνιών στην κυβέρνηση της ΕΡΕ. Του στέλνω ένα σύντομο γράμμα παρακαλώντας τον να συνδράμει στην επιλογή μου. Καταχάρηκα, όταν σε λίγες μέρες πήρα στα χέρια μου ένα φάκελο που προέρχονταν από αυτόν. «Αγαπητέ μοι, παρακολουθώ το αίτημά σας και θα σας ενημερώσω συντόμως δια αισίαν έκβασιν».΄Ημουν βέβαιος ότι όλα θα πήγαιναν καλά. Επειδή όμως αργούσε η «ενημέρωσις δια αισίαν έκβασιν», ξαναστέλνω δεύτερη επιστολή. Τυπικότατος ο κ. υφυπουργός μου απάντησε άμεσα: «Αγαπητέ μοι, μετέβην εις ΓΕΣ διά την υπόθεσίν σας, όμως επληροφορήθην ότι ανήκετε εις την κατηγορίαν «Α», δι’ ό και δεν δύναμαι να πράξω τι». Έπεσα από τα σύννεφα. Δεν μπορούσα να εξηγήσω τίποτε. Εφόσον ήμουν «Α» τι το κακό. Το τι σήμαινε «Α» μου εξήγησε ένας συνάδελφος, που ο πατέρας του βρισκόταν πρόσφυγας στο «Παραπέτασμα». «Φίλε Ντίνο, εγώ σίγουρα δεν πρόκειται να επιλεγώ, διότι ο πατέρας μου βρίσκεται έξω, αλλά ούτε και εσύ, διότι σε θεωρούν υπό υποψία αριστερό, επειδή ο πατέρας σου δεν ψήφισε στις εκλογές του 1946».
Από τότε, όποτε ακούω τη λέξη «Άλφα», όπως “Alpha Bank”, “Alpha Τηλεόραση” και τα παρόμοια, μου έρχεται στο νου αυτή η παλιά ιστορία του στρατού. Ο «A» που δεν ήταν άλφα-άλφα και χρειαζόταν επιτήρηση και Αλφαμίτη.
-Πρώτη δημοσίευση
«Η ΠΟΛΗ», τριμηνιαίο περιοδικό Δήμου Σταυρούπολης, 8ο τεύχος, Δεκέμβριος 2006
-Δεύτερη δημοσίευση
«ΠΑΝΔΩΡΑ», λογοτεχνικό περιοδικό, 21ο τεύχος, 11/2007-5/2008
-Τρίτη δημοσίευση:
«Λάμψεις και σκιές μνήμης»
(Συγκεντρωτική έκδοση, εκτός εμπορίου, επτά μικρών πεζών, Ιανουάριος 2010)
***
Επίλογος
Οκτώβριος 1961 πηγαίνω να πάρω το απολυτήριο από τη Μονάδα μου. "Βρε Παπασπύρου", μου λέει ο Ίλαρχος, "ήσουν πολύ καλός στρατιώτης, ούτε μιαν ώρα περιορισμό, όμως βλέπω ότι είσαι χαρακτηρισμένος ως αριστερός. Γιατί δεν μου ζήτησες να σε αποχαρακτηρίσω; Eν πάση περιπτώσει έχεις μια δεύτερη ευκαιρία για αποχαρακτηρισμό, βοήθησε στις εκλογές που έρχονται (εκλογές της 29।10।1961, που έμειναν στην ιστορία ως "εκλογές βίας και νοθείας") και το κόμμα μας που σίγουρα θα κερδίσει θα σε αποχαρακτηρήσει.
"Μου αρκεί κύριε Ίλαρχε το πολύ καλός στρατιώτης"
Παραμένω λοιπόν μέχρι και σήμερα χαρακτηρισμένος ως αριστερός. Αριστερός σκεπτόμενος σε μια εποχή, τη σημερινή, όπου οι λέξεις "αριστερός-κεντρώος-δεξιός" έχουν χάσει το νόημά τους.
ΑΝΑΠΝΕΩ ΕΛΕΥΘΕΡΑ
Τα πιο πάνω, επιλογή από τα όσα γράφτηκαν στο βιβλίο εντυπώσεων για την έκθεση
Το αποκορύφωμα της εκδήλωσης: Η κλήρωση των 124 έργων, Πέμπτη 08.12.2011 στις 9 το βράδυ. Μία κυρία από το κοινό τραβάει τους λαχνούς ανακατεύοντάς τους κάθε φορά, ο Δημήτρης Τόλης καταγράφει σε κατάσταση τους τυχερούς και οι Γεράσιμος και Ηλίας Τόλης αποκολλούν τα έργα και τα παραδίδουν στους νέους κατόχους
Με τον αγαπημένο μου μονοεγγονό Παναγιωτάκη και την κόρη μου Εύα
Με τον εγγονό μου Παναγιωτάκη, την κόρη μου Εύα και τον συμμαθητή μου στο Δημοτικό της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης Ανδρέα Παπαθανασίου, οφθαλμίατρο
Με την Κα Σουζάνα Χούλια Καπελώνη, προϊσταμένη του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού
Με τα παιδάκια του Ελληνικού Παιδικού Χωριού Φιλύρου, την πρόεδρο Κα Ζωή Δανιηλίδου και την "μητέρα" των παιδιών
Με την Ελένη και την Άνα & Γιώργο Διδασκάλου
Με τον ποιητή Ντίνο Χριστιανόπουλο, την Κα Ζωή Δανιηλίδου, την κόρη της Ελένη και την εγγονή της
Ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος με την Κα Ζωή Δανιηλίδου και την κόρη της Ελένη
Με τους ζωγράφους Βασίλη Ιωαννίδη & Γιάννη Μαβίδη και τον καλλιτέχνη φωτογράφο Γιάννη Βανίδη
Με τον αγαπητό φίλο από παλιά Ηλία Πούλιο
Με φίλους υποδεχόμαστε τον ποιητή Ντίνο Χριστιανόπουλο
Με τον ζωγράφος και λογοτέχνη Βασίλη Ιωαννίδη και την Ελένη
Με τις φίλες της κόρης μου Δέσποινας, καθηγήτριες μουσικής και εκτελέστριες μουσικών οργάνων όλες
Με την πρόεδρο τού Ελληνικού Χωριού Κα Ζωή Δανιηλίδου και τους ιδιοκτήτες της Γκαλερί ΕΙΡΜΟΣ
Με την αγαπητή φίλη Στέφη Κόντη, συγγραφέα, πρώην πανεπιστημιακό
Με την Σούλα και την Ελένη
Η Ελένη με την αγαπητή φίλη Σούλα Κατσούλη
Με τον Θωμά Μουταφίδη και Γιώργο Πούλιο, παλιούς συναδέλφους στην Τράπεζα
Με τον Κώστα Γλεούδη, τον Γιώργο Διδασκάλου, συμμαθητές στο "Anatolia" και την Άννα Διδασκάλου
Με τον Κώστα Γλεούδη, συμμαθητή στο "Anatolia" (τάξη '57) και την Άννα Διδασκάλου
Με τον πρώτο μου εξάδελφο Στέλιο Λιβάνη και τη γυναίκα του Σούλα
Με την μικρή μου κόρη Δέσποινα και την γυναίκα μου Ελένη
Με τον Θανάση Κομνή, λάτρη της τέχνης και άριστο επιστήμονα (μου έφτιαξε πρόσφατα τα δοντάκια μου)
Με τον σκηνοθέτη Μπάμπη Φορτωτήρα
Με την πρόεδρο του Ελληνικού Παιδικού Χωριού στο Φίλυρο Κα Ζωή Δανιηλίδου και τους Δημήτρη και Γεράσιμο Τόλη, ιδιοκτήτες της Γκαλερί "ΕΙΡΜΟΣ"
Με τους αγαπητούς φίλους Δάφνη και Ανδρέα μαζί με τη Νικούλα τους
Η κόρη μου Δέσποινα (δεύτερη από αριστερά) με τις φίλες της Μαρία, Χαρούλα και Αθηνά, όλες καθηγήτριες μουσικής και εκτελέστριες μουσικών οργάνων
Με τον αγαπητό φίλο, ζωγράφο και λογοτέχνη, Βασίλη Ιωαννίδη και την κόρη του Μαρία
Με τους συναδέλφους ζωγράφους Κώστα Γούναρη, Γιάννη Τζοβανάκη και Γιάννη Μαβίδη
Με τον Τάσο Ράμογλου, που αφιλοκερδώς επιμελήθηκε τα πασπαρτού των πινάκων και τα πανώ (Το ωραίο: Ανακαλύψαμε ότι είμαστε τρίτα ξαδέρφια)
Με τον ποιητή Ντίνο Χριστιανόπουλο
Με τους Δημήτρη Τόλη (νέο αίμα της Γκαλερί ΕΙΡΜΟΣ), Νίκο Καρατζά (ιδιοκτήτη ΙΑΝΟΥ) και Γεράσιμο Τόλη (παλιό αίμα της Γκαλερί)
Μερικά από τα έργα, όπως είναι στημένα στην έκθεση
Με τα παιδάκια του Ελληνικού Παιδικού Χωριού Φιλύρου, την πρόεδρο του χωριού Κα Ζωή Δανιηλίδου και την μητέρα των παιδιών
(Μερικά από τα 124 έργα που θα εκτεθούν)
